Turbulente start
De aandelenmarkten werden in januari beheerst door een opeenstapeling van zorgen. De mogelijke inval van Rusland in de Oekraïne, de sterk opgelopen inflatie, de aangekondigde verkrapping door de monetaire autoriteiten en de ontwikkeling van Covid vormen gezamenlijk de onzekere mix die aandelenkoersen parten speelde. Alle westerse markten moesten een flinke stap terug doen. De wereldwijde aandelenindex daalde ruim -3%, de index met de 500 grootste bedrijven in de Verenigde Staten -3,86%, Europa -2,85% en de AEX zelfs -5,72%. De opkomende markten bleven dit lot bespaard en wisten in dit onstuimige beursklimaat zelfs 1,47% te winnen. De Trustus modelportefeuille aandelen, die westerse en opkomende markten combineert, verloor -2,6% in januari.
De vier onzekerheden
Oekraïne
Rusland plaatst al maanden militaire middelen en manschappen aan de grens met Oekraïne en stelt zich op het standpunt dat het haar eigen grenzen bewaakt zolang Oekraïne de mogelijkheid heeft lid te worden van de NAVO. De NAVO vreest dat Rusland de Oekraïne gaat binnenvallen en heeft inmiddels ook troepen en materieel naar Oekraïne gestuurd. Een mogelijke oorlog aan de grenzen van Europa zal de beurzen geen goed doen, voorlopig vertaalt de oorlogstaal zich in onzekerheid en dalende koersen. De kans is overigens klein dat de inval plaatsvindt tijdens de Olympische Spelen, dit zal Poetin’s ‘vriend’ Xi niet op prijs stellen. De Chinese machthebbers zijn gebaat bij stabiliteit in het voor hen belangrijke jaar van het 20e partijcongres. Verderop in het voorjaar wordt het binnenvallen en bezet houden van de Oekraïne overigens lastiger vanwege het ontdooien en drassig worden van de ondergrond. Misschien is het plan van Poetin vooral gebaseerd op onrust stoken.
Verkrapping liquiditeit
De Amerikaanse centrale bank (FED) gaat dit jaar vermoedelijk minimaal viermaal de rente verhogen, te beginnen in maart. Ook wordt de balans afgebouwd, aflopende opgekochte obligatieleningen worden niet herbelegd. Deze stap naar normale verhoudingen zorgt voor minder liquiditeit in de markt. De economie kan dit gelet op de groei zeker aan en de stappen zijn noodzakelijk vanwege de uit de hand gelopen inflatie en de volledige bezetting van de productiecapaciteit in de Verenigde Staten. In Europa heerst nog steeds meer werkloosheid en zijn de steunpakketten minder overdadig geweest ten opzichte van de Verenigde Staten. Europese aandelenindices zijn bovendien minder gevoelig voor rentestijgingen. Op lange termijn volgen aandelenkoersen echter altijd de winstontwikkeling van bedrijven.